vrijdag 4 november 2011

Als data informatie is, is de cloud onveilig

Als data informatie is, is de cloud onveilig
De 'onbegrensde' vrijheid van het internet

Ongeacht tijd en plaats kennis en informatie delen en ontwikkelen. Creativiteit stimuleren. Nieuwe sociale mogelijkheden. Het internet biedt het allemaal. Een enorme bron aan inkomsten. Een enorm middel om boodschappen over te brengen. De gebruikers produceren en consumeren informatie.  De informatie zelf kan heel waardevol zijn. Zo waardevol dat er iemand grof geld voor betaalt of criminele activiteiten hier voor over heeft. Zolang onzeker is van wie de informatie is, is de producent niet vanzelfsprekend ook degene die hieraan verdient. Als die informatie niet waardevol is, dan is het gedrag van de gebruikers dat des te meer. Zo kan op mondiale schaal informatie aangeboden worden, bepaalt door iemand anders. Het grote vraagstuk over bijvoorbeeld autoriteit, het juridische systeem en internationale uniforme afspraken krijgt steeds grotere vorm. Wij gebruikers worden gebruikt door de mooie belofte van de onbegrensde vrijheid van het internet.

In de middeleeuwen mochten we het land bewerken van de leenheer. Wat we produceerde maakte hem rijk. Het was niet de bedoeling dat onderdanen 'slim' werden, dan werden ze mondig. We zijn toch wel wat opgeschoten sinds die tijd, want nadat we de 'autoriteit' naar de guillotine hadden gebracht, kreeg het volk meer inspraak. Zover is het in de digitale wereld nog niet. Er wordt nog schromelijk misbruik gemaakt van onze onwetendheid. Ja tuurlijk, in de middeleeuwen waren ze heus heel vaardig met het bewerken van het land. Gebruikers zijn ook heel vaardig online. Maar we zijn absolute digibeten als het gaat om wat er 'echt' gebeurt in onze virtuele wereld. Die informatie wordt wijselijk bij ons vandaan gehouden. Weer. Hebben we dan niets geleerd sinds de middeleeuwen? Dat we door ons te bundelen een veel betere situatie krijgen?

Het grote gevaar is dan ook, dat als we op dit moment nog leven in het Parijs van 500 jaar geleden wat de digitale samenleving betreft,  dat we nog te maken krijgen met twee wereldoorlogen.  Waarbij in de laatste op ingenieuze wijze van communicatiemiddelen gebruik werd gemaakt om ons ras tot een mensonterend niveau te verlagen. Want wij gebruikers volgen iedereen die ons interessant lijkt. En door informatie te manipuleren wordt voor ons bepaald wie interessant is. Het is altijd al zo gegaan. Alleen nog nooit op de schaal waarop dit mogelijk gemaakt zou kunnen worden door het internet.

Maar die les hebben we al geleerd. We moeten hem alleen in de context van vandaag plaatsen. En met diezelfde middelen kunnen we de ontwikkelingen sturen. Maar dan moeten we onze kennis wel ontwikkelen op dit gebied. En moeten we wel actie ondernemen. In de geschiedenis is het telkens zo geweest dat in het begin van een nieuw tijdperk er een overheersende macht was, die op dictatoriale wijze invulling gaf aan het 'managen' van mensen, tijd en ruimte. Mensen hebben zich er tegen verzet, om vervolgens zelf invulling te geven aan hoe dat 'managen' voor zoveel mogelijk een zo'n goed mogelijke situatie bewerkstelligde (Magna Carta in UK werd in 1200 getekend). Dat moeten we nu ook doen. De macht van de giganten is groot, maar de les om ons te bundelen voor een betere kwaliteit van leven, die hebben we al geleerd. We zijn geen novices meer. We kunnen data produceren en consumeren, maar moeten dat op dusdanige wijze doen dat dit geen monetaire waarde meer heeft. Dat zou betekenen dat ons economisch stelsel, helemaal achterhaald maar bij gebrek aan beter nog steeds het 'allerbelangrijkste' middel om te krijgen wat je wil, en de drijfveer van allerlei korte termijnontwikkelingen die niet allemaal evenveel bijdragen aan gezonde en veilige leefomgeving waar ieder mens recht op heeft,  plaats moet maken voor een alternatief dat waarde bijvoorbeeld toekent aan iedere activiteit die de kwaliteit van leven in het algemeen verhoogd. Maar zover zijn we nog niet. Zoals in de ontwikkeling van digitale oplossingen maar eigenlijk in elke situatie, begint het met het definieren van de elementaire zaken. Data zijn gegevens, zonder duidelijk verband. Daar heb je dus niets aan. Dus moeten we van de informatie die wij produceren en communiceren data maken. 

Hoe we dat doen is ten eerste zorgen dat je weet hoe jij 'onzichtbaar' (www.anonimyzer.com) wordt, oftewel jouw informatie kan niet zomaar meer gebruikt worden door anderen. Een mooi voorbeeld haalt Eli Pariser http://www.ted.com/talks/eli_pariser_beware_online_filter_bubbles.html aan met hoe Google onze informatie toestroomt zonder dat we het weten manipuleert. Maar er zijn middelen die ons bijstaan. Informatie die ons leert goed om te gaan met het internet, instellingen http://www.thefilterbubble.com/10-things-you-can-do die onze privacy beschermen, technische middelen die onze vrijheid beschermen. Samen, want daar ligt onze kracht. 

Als informatie data wordt, is de cloud veilig.